Sắp xếp tổ chức bộ máy công đoàn tinh gọn để mạnh hơn

Giảm đầu mối, tăng hiệu quả

Tổng LĐLĐ Việt Nam đặc biệt chú trọng việc tinh gọn tổ chức, không chỉ đơn thuần là giảm đầu mối, mà còn là tập trung nguồn lực để bảo vệ quyền lợi của người lao động.

Điểm nhấn quan trọng là việc thực hiện Kế hoạch số 04-KH/BCĐ của Ban Chỉ đạo Trung ương về tổng kết Nghị quyết số 18-NQ/TW, Đảng đoàn Tổng LĐLĐ Việt Nam đã chủ động trao đổi, đề xuất với các tỉnh ủy, thành ủy về việc sắp xếp tổ chức bộ máy LĐLĐ tỉnh, thành phố.

Việc đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy công đoàn được thực hiện nghiêm túc. Ảnh minh họa.

Theo đó, Công đoàn sẽ giảm các ban chuyên môn thuộc cơ quan LĐLĐ tỉnh, thành phố. Cụ thể: Các đơn vị có 7 ban sẽ giảm xuống tối đa 5 ban (giảm 28,6%); các đơn vị có 6 ban sẽ giảm xuống tối đa 4 ban (giảm 33,3%); các đơn vị có 4 ban sẽ giảm xuống tối đa 3 ban (giảm 25%).

Tuy nhiên, Tổng LĐLĐ Việt Nam đề xuất giữ nguyên mô hình đối với công đoàn các khu công nghiệp, khu chế xuất, khu kinh tế, khu công nghệ cao.

Một điểm đáng chú ý là việc giải thể toàn bộ các công đoàn ngành địa phương và tương đương (bao gồm công đoàn ngành Giáo dục, Y tế, Công Thương tại các địa phương không thực hiện thí điểm). Thay vào đó, các công đoàn cơ sở và đoàn viên công đoàn của các đơn vị này sẽ chuyển sang quản lý của Công đoàn Khối đảng và Công đoàn Khối chính quyền trực thuộc LĐLĐ tỉnh, thành phố.

Mặc dù vậy, các công đoàn ngành đang thực hiện thí điểm theo Nghị quyết 02-NQ/TW sẽ chưa bị sắp xếp, giải thể.

Hành động quyết liệt từ các địa phương

Nhiều địa phương đã nhanh chóng thực hiện chủ trương này. Chẳng hạn, LĐLĐ TP Hải Phòng giải thể 7 công đoàn ngành, thành lập Công đoàn các cơ quan Đảng và Công đoàn UBND thành phố. LĐLĐ tỉnh Yên Bái giải thể 3 công đoàn ngành, kết thúc hoạt động của 8 đảng đoàn, 3 ban cán sự đảng, Đảng ủy Khối cơ quan và doanh nghiệp tỉnh, đồng thời giảm số ban chuyên môn từ 4 xuống 3. LĐLĐ tỉnh Lâm Đồng chấm dứt hoạt động 4 công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở, chuyển giao đoàn viên đến đơn vị mới và thành lập Công đoàn Khối Đảng, Công đoàn Khối Chính quyền tỉnh.

Hội nghị công bố các quyết định về sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy tại LĐLĐ tỉnh Yên Bái. Ảnh: CĐCC

Tại Yên Bái, phương án sắp xếp tại cơ quan LĐLĐ tỉnh từ 4 ban thành 3 ban. Hợp nhất Ban Chính sách sách pháp luật và Quan hệ lao động, Ban Tuyên giáo và Nữ công thành Ban Nghiệp vụ; giải thể 3 công đoàn ngành và tương đương, gồm: Công đoàn ngành Giáo dục, ngành Y tế, Công đoàn Viên chức tỉnh; thành lập Công đoàn Khối Đảng và Chính quyền tỉnh trực thuộc LĐLĐ tỉnh; giữ nguyên mô hình Công đoàn Các khu công nghiệp.

Chia sẻ về những khó khăn trong quá trình thực hiện đề án, đồng chí Nguyễn Chương Phát - Chủ tịch LĐLĐ tỉnh Yên Bái chia sẻ: "Việc xây dựng Đề án diễn ra trong thời gian rất ngắn, gấp rút, do đó Đề án chỉ được đưa ra xin ý kiến Thường trực LĐLĐ tỉnh về mặt chủ trương; chưa trưng cầu được nhiều ý kiến của các đồng chí uỷ viên Ban Thường vụ LĐLĐ tỉnh trước khi trình Ban Thường vụ Tỉnh uỷ".

Bên cạnh đó, mặc dù các đồng chí cán bộ, chuyên viên LĐLĐ tỉnh đều có quyết tâm chính trị cao, sẵn sàng nhận nhiệm vụ mới do sắp xếp tổ chức bộ máy, nhưng khi điều động, luân chuyển cán bộ, khó tránh khỏi những vấn đề tư tưởng, tình cảm của cán bộ hoặc của tổ chức nơi cán bộ được cử đi và nơi cán bộ được tiếp nhận đến.

“Chúng tôi đã kịp thời nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của cán bộ, đảng viên để tháo gỡ kịp thời những khó khăn, vướng mắc. Do làm tốt công tác tuyên truyền, đã có 05 đồng chí thuộc các đơn vị bị giải thể, hợp nhất viết đơn tự nguyện xin nghỉ hưu trước tuổi theo Nghị định 177, 178 và đã được Tỉnh uỷ nhất trí. Song hành với đó là tham mưu thực hiện chế độ chính sách đối với 05 đồng chí này”, đồng chí Nguyễn Chương Phát cho biết.

LĐLĐ tỉnh Yên Bái cũng đã phối hợp chặt chẽ với cấp uỷ, chính quyền, địa phương - nơi có cán bộ, công chức chuyển đến nhận công tác để cùng tạo điều kiện thuận lợi cho cán bộ, công chức bắt nhịp với nhiệm vụ và vị trí công tác mới.

Chương trình Bữa cơm Công đoàn được Công đoàn các KCN tỉnh Yên Bái tổ chức. Ảnh: BYB.

Tất cả vì mục tiêu bảo vệ người lao động

Hơn 12 năm làm công tác công đoàn, đi lên từ những ngày chỉ đơn thuần là một công nhân xây dựng, trải qua quá trình khổ luyện, trau dồi kiến thức, tham gia quản lý, ngày đặt bút ký đơn xin nghỉ hưu sớm theo đề án tinh gọn bộ máy là ngày đầy cảm xúc đối với anh Lê Đình Nhiên - nguyên Phó Trưởng Ban Tuyên giáo - Nữ công (LĐLĐ tỉnh Yên Bái).

Anh Nhiên là một trong 5 cán bộ đưa ra quyết định này tại LĐLĐ tỉnh. "Tôi nghĩ, việc sắp xếp là cần thiết và cấp bách. Mỗi giai đoạn phát triển cần có sự đổi mới, nâng cao để đáp ứng nhu cầu của thời cuộc. Với tư cách là một cán bộ, một đảng viên, phần vì lý do gia đình, tôi chọn về hưu sớm. Tự nguyện và vui vẻ. Việc này sẽ vừa tạo thuận lợi cho quá trình sắp xếp, vừa là cơ hội để những người trẻ, tài năng phát huy được ưu thế, khả năng sáng tạo. Đây cũng là yêu cầu đòi hỏi ở mỗi cán bộ công đoàn hiện nay", anh Nhiên tâm sự.

Anh Lê Đình Nhiên chia sẻ về những tâm tư khi thực hiện đăng ký nghỉ hưu sớm.

Có lẽ, vì là cán bộ đi lên từ công nhân, anh Nhiên thấu hiểu hơn ai hết những nhọc nhằn, vất vả của người lao động và vai trò của tổ chức Công đoàn. Hoạt động tuyên giáo toàn khóa là dự án duy nhất còn dang dở khiến anh Nhiên đau đáu. Tuy vậy, anh vẫn đặt trọn sự tin tưởng vào đội ngũ kế cận, sẽ tiếp nối và triển khai thành công chương trình theo kế hoạch đã định sẵn.

Gửi lời tâm sự đến những người "ở lại", anh Lê Đình Nhiên nhấn mạnh: "Hoạt động công đoàn khá khó, đòi hỏi người cán bộ phải có kiến thức toàn diện. Vì mình hoạt động trên phương châm là tuyên truyền, thuyết phục, chứ không phải áp đặt, mệnh lệnh hành chính. Nên muốn thuyết phục được, muốn dẫn dắt được phong trào thì người cán bộ công đoàn phải thường xuyên tự học, nâng cao trình độ, không ngừng đổi mới để phù hợp với điều kiện của từng giai đoạn. Và dù làm bất kỳ điều gì, cũng đều hướng đến một mục tiêu chung là: chăm lo, bảo vệ người lao động".

Sinh ra và lớn lên ở Thanh Hóa, nhưng anh Nhiên lại dành phần nhiều thời gian để lập nghiệp ở Yên Bái. Chỉ còn mẹ già đã ngoài 80 nơi quê nhà, anh muốn dành thời gian này để trở về quê hương, chăm sóc nhiều hơn cho gia đình. Nghĩ về chặng đường phía trước, anh chưa biết đến khi nào mới được gặp lại những đoàn viên, đồng nghiệp mình từng gắn bó, nhưng sẽ luôn sẵn sàng hỗ trợ khi công đoàn, người lao động lên tiếng.

LĐLĐ TP Yên Bái tiếp nhận các công đoàn cơ sở từ Công đoàn ngành Y tế và Giáo dục tỉnh Yên Bái. Ảnh: Mai Linh.

Giống như anh Nhiên, chị Trịnh Mai Phương - nguyên Chủ tịch Công đoàn ngành Y tế tỉnh Yên Bái cũng đón nhận chủ trương đề án tinh gọn, sắp xếp bộ máy bằng một tinh thần vui vẻ, sẵn sàng. Thế nhưng, với đặc thù ngành, người "thủ lĩnh" như chị cũng không tránh khỏi những bâng khuâng khi nghĩ đến những đoàn viên của mình.

Chị Phương tâm sự: "Thực ra, đã là tổ chức Công đoàn thì dù ở bất kỳ đâu, cũng sẽ cố gắng phát huy tối đa nhiệm vụ vì người lao động. Tuy nhiên, với y tế, tôi vẫn còn những trăn trở, khi đoàn viên về LĐLĐ thành, thị, huyện, những hoạt động chuyên môn sẽ khó được ưu tiên thực hiện như trước. Chẳng hạn, chúng tôi vẫn đang trong quá trình đề xuất để bổ sung Nghị định 56 của Chính phủ, nhằm có những phụ cấp, ưu đãi theo nghề phù hợp hơn với cán bộ, công chức, viên chức ngành y".

Công đoàn ngành Y tế tỉnh Yên Bái chính thức bị giải thể, 21 công đoàn cơ sở chuyển về LĐLĐ TP Yên Bái, 09 trung tâm chuyển về LĐLĐ các huyện, 01 công đoàn của cơ sở sở y tế chuyển về công đoàn các cơ quan Đảng và chính quyền. Quá trình bàn giao con người, cơ sở vật chất, văn bản, kiện toàn,... chắc hẳn còn nhiều vướng mắc.

Trong suốt cuộc trò chuyện, chưa khi nào thấy chị Phương nghĩ đến bản thân, mọi câu hỏi về tâm tư, nguyện vọng, chị đều nhắc đến đoàn viên của mình. Chị kỳ vọng, ban chấp hành công đoàn cơ sở ở tại đơn vị mới sẽ tiếp tục làm tốt chức năng, nhiệm vụ trong chăm lo đời sống. Đặc biệt, thường xuyên trao đổi với LĐLĐ các huyện, thị xã, thành phố về tình hình đoàn viên, để kịp thời nắm bắt tâm tư, nguyện vọng và đề xuất.

Những cuộc đối thoại với đoàn viên ở cơ sở, những tọa đàm để trao đổi về chuyên môn, chương trình "Bảo vệ blouse trắng",... là những hoạt động trước giờ vẫn được triển khai thường xuyên. Điều đó cũng là trăn trở của chị Trịnh Mai Phương khi những "sân chơi" riêng ấy thời gian tới sẽ khó để tổ chức nhiều.

"Việc hòa nhập với tổ chức mới, tôi nghĩ sẽ không khó khăn với các đoàn viên. Nhưng cũng hy vọng, bên cạnh những hoạt động chung, vẫn có những chương trình riêng để cổ vũ, động viên tinh thần các cán bộ, nhân viên y tế, sau giờ làm việc căng thẳng", nguyên Chủ tịch Công đoàn ngành Y tế tỉnh Yên Bái chia sẻ.

Việc thiếu sự quản lý, chia sẻ về mặt chuyên môn có lẽ là tâm lý, lo lắng chung của các đoàn viên Công đoàn ngành. Bác sĩ Lê Nguyên Bá - Phó Giám đốc, Chủ tịch CĐCS Trung tâm Y tế huyện Trấn Yên (tỉnh Yên Bái) cũng khó tránh khỏi những tâm tư ấy, khi đề án tinh gọn, đổi mới, sắp xếp bộ máy công đoàn được thực thi.

Ông chia sẻ: "Về địa phương hay theo ngành dọc, ở đâu cũng đều là làm việc cả. Chúng tôi tin tưởng rằng ở đâu, quyền lợi chính đáng của mình cũng sẽ được bảo vệ, chăm lo. Thứ duy nhất băn khoăn là những hoạt động chuyên môn sẽ phải giảm bớt, hoặc khó tập trung như trước. Rất may, chúng tôi luôn nhận được sự quan tâm, động viên từ các lãnh đạo, cán bộ công đoàn, yên tâm thực hiện nhiệm vụ theo chỉ đạo".

Những chia sẻ của ông Lê Nguyên Bá khi chuyển sinh hoạt công đoàn về đơn vị mới.

Từ những kinh nghiệm thực tiễn tại các địa phương, có thể thấy rằng, để tinh gọn tổ chức Công đoàn thành công, cần có sự quyết tâm cao từ lãnh đạo, sự đồng thuận của cán bộ, đoàn viên, và sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, các ngành. Bên cạnh đó, cần chú trọng đến việc đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, ứng dụng công nghệ thông tin, và xây dựng cơ chế khuyến khích, động viên cán bộ công đoàn đổi mới, sáng tạo.

Việc tinh gọn tổ chức Công đoàn là một bước đi quan trọng để nâng cao hiệu quả hoạt động, đáp ứng yêu cầu của tình hình mới. Với sự quyết tâm của Tổng LĐLĐ Việt Nam và sự chung tay của toàn thể cán bộ, đoàn viên, chắc chắn tổ chức Công đoàn sẽ ngày càng vững mạnh, xứng đáng là chỗ dựa tin cậy của người lao động.