Thiết thực chăm lo đời sống cho người lao động trong các doanh nghiệp tại Hà Tĩnh

Những thách thức đặt ra từ đời sống người lao động

Hà Tĩnh, trên hành trình vươn mình trở thành một trong những trung tâm kinh tế năng động của khu vực Bắc Trung Bộ, đã ghi nhận sự đóng góp của gần 100.000 lao động đang ngày đêm cống hiến tại các doanh nghiệp, nhất là tại các khu kinh tế trọng điểm như Vũng Áng, Hồng Lĩnh, Gia Lách, Hạ Vàng. Họ đang là lực lượng trực tiếp tạo ra những giá trị vật chất to lớn, góp phần làm nên những con số ấn tượng về tăng trưởng GRDP, kim ngạch xuất khẩu và thu hút đầu tư, khẳng định vị thế của tỉnh trên bản đồ kinh tế quốc gia.

Tuy nhiên, đằng sau những kết quả ấy, vấn đề an sinh và đời sống của người lao động vẫn còn đặt ra không ít bất cập, trăn trở, đòi hỏi sự quan tâm sâu sát và những giải pháp mang tính chiến lược, bền vững. Sự phát triển chỉ thực sự bền vững khi đi liền với việc nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân, đặc biệt là lực lượng lao động trực tiếp tạo ra của cải vật chất cho xã hội. Chăm lo đời sống vật chất, bồi dưỡng đời sống tinh thần, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng cho công nhân không chỉ là trách nhiệm đạo đức, nhân văn của Đảng, Nhà nước và toàn xã hội, mà còn là tiền đề căn bản để giữ chân người lao động, khơi dậy tiềm năng sáng tạo, nâng cao năng suất lao động và củng cố sự ổn định xã hội.

Những báo cáo gần đây của các cơ quan chức năng đã cho thấy một bức tranh đa chiều về đời sống công nhân tại các doanh nghiệp, đặc biệt là trong khu vực FDI và các khu công nghiệp tập trung. Trong đó nổi lên là vấn đề thu nhập, với mức lương bình quân dao động từ 7-9 triệu đồng/tháng, trong bối cảnh chi phí sinh hoạt ngày càng tăng, chưa đủ để người lao động ổn định, nâng cao chất lượng cuộc sống. Để trang trải cuộc sống, nhiều công nhân buộc phải làm thêm giờ, ảnh hưởng đến sức khỏe và cuộc sống gia đình. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết về những giải pháp cải thiện thu nhập bền vững, giúp người lao động có thể tích lũy và ổn định cuộc sống lâu dài.

Vấn đề nhà ở cho công nhân cũng đang là một điểm nghẽn cần được tháo gỡ. Phần lớn công nhân phải thuê trọ trong điều kiện tạm bợ, chật hẹp, thiếu an toàn, thiếu không gian sinh hoạt, tiềm ẩn rủi ro về sức khỏe và an ninh. Các khu nhà ở xã hội còn thiếu cả về số lượng và chất lượng. Đặc biệt tại khu kinh tế Vũng Áng, nhu cầu về nhà ở xã hội đang vượt xa khả năng đáp ứng, đòi hỏi phải có sự vào cuộc quyết liệt của chính quyền và doanh nghiệp.

Cùng với đó, điều kiện làm việc và an toàn lao động vẫn còn nhiều bất cập. Khoảng 30% doanh nghiệp vừa và nhỏ chưa thực hiện đầy đủ các quy định về bảo hộ lao động, vệ sinh môi trường làm việc, tiềm ẩn nguy cơ tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp. Tình trạng vi phạm về thời gian làm việc, ký kết và thực hiện hợp đồng lao động, nợ đọng, chậm, trốn đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp… vẫn còn tồn tại ở một số đơn vị, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của người lao động. Những tồn tại này không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống vật chất và tinh thần của người lao động, mà còn tác động tiêu cực đến năng suất lao động, sự gắn kết của người lao động với doanh nghiệp và sự phát triển bền vững của tỉnh.

Chủ tịch LĐLĐ tỉnh Nguyễn Văn Danh động viên công nhân lao động

Chủ trương nhất quán và hành động quyết liệt từ hệ thống chính trị

Nhận thức sâu sắc về vai trò trung tâm của người lao động, Tỉnh ủy, UBND tỉnh Hà Tĩnh đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách và chương trình hành động thiết thực nhằm nâng cao chất lượng sống của công nhân. Trong lĩnh vực nhà ở, việc đưa vào sử dụng hơn 1.500 căn hộ nhà ở xã hội giai đoạn 2020-2025 là một minh chứng rõ nét cho sự quan tâm của tỉnh. Kế hoạch xây dựng thêm 4.000 căn nhà ở công nhân giai đoạn 2026-2030 tại các khu kinh tế, khu công nghiệp trọng điểm, theo hướng phát triển đô thị - công nghiệp gắn với an sinh xã hội, thể hiện tầm nhìn chiến lược của tỉnh, tạo tiền đề cho sự phát triển lâu dài.

Công tác thanh tra, giám sát việc thực hiện các chính sách về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp được tăng cường, đặc biệt đối với các doanh nghiệp FDI. Nhất là tăng cường xử lý những trường hợp vi phạm pháp luật lao động trong những năm qua, đã góp phần bảo vệ quyền lợi chính đáng cho người lao động, nâng cao tính tuân thủ pháp luật của doanh nghiệp.

Chính sách hỗ trợ con em công nhân và giáo viên mầm non tại các khu công nghiệp là một quyết sách mang tính nhân văn sâu sắc không chỉ giảm bớt gánh nặng tài chính cho các gia đình công nhân mà còn tạo điều kiện để con em họ được chăm sóc và giáo dục tốt hơn.

Chương trình đào tạo nghề, chuyển đổi kỹ năng tiếp tục được triển khai mạnh mẽ thông qua liên kết giữa trường nghề, doanh nghiệp và chính quyền địa phương. Qua đó, giúp người lao động thích ứng tốt hơn với thị trường lao động và cuộc cách mạng công nghệp 4.0. Các mô hình như “Tháng Công nhân”, “Đối thoại định kỳ doanh nghiệp - người lao động”, “Doanh nghiệp an toàn - Công nhân hạnh phúc” đã và đang phát huy hiệu quả, tạo dựng môi trường làm việc hài hòa, cởi mở, tăng cường sự gắn kết giữa người lao động và doanh nghiệp.

Tổ chức Công đoàn - Cầu nối vững chắc và người bạn đồng hành tin cậy

Với vai trò là tổ chức đại diện cho quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động, Liên đoàn Lao động tỉnh Hà Tĩnh và các cấp công đoàn trong tỉnh đã không ngừng đổi mới nội dung và phương thức hoạt động, khẳng định vị thế là cầu nối vững chắc giữa người lao động và hệ thống chính trị. Đến cuối năm 2024, 90% doanh nghiệp có tổ chức công đoàn ký kết thỏa ước lao động tập thể với nhiều nội dung vượt trội so với quy định của pháp luật mang lại những lợi ích thiết thực cho người lao động.

Các chương trình phúc lợi công đoàn như “Tết Sum vầy”, “Mái ấm Công đoàn”, “Bữa cơm công nhân”, “Chuyến xe nghĩa tình” đã trở thành những hoạt động thường niên, mang đậm dấu ấn nhân văn, tạo sự lan tỏa tích cực trong xã hội. Nhiều đoàn viên có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn đã được hỗ trợ kịp thời, tiếp thêm động lực để yên tâm lao động, gắn bó lâu dài với doanh nghiệp.

Hoạt động tuyên truyền, tập huấn phổ biến pháp luật, an toàn vệ sinh lao động được triển khai thường xuyên, nâng cao nhận thức, giảm thiểu tai nạn lao động. Công đoàn tích cực phối hợp tổ chức các hoạt động văn hóa, thể thao, góp phần nâng cao đời sống tinh thần, tạo nên môi trường làm việc tích cực, thân thiện.

Tiếp tục đồng hành, quan tâm đến đời sống người lao động

Để người lao động có cuộc sống ổn định, yên tâm làm việc trong các doanh nghiệp trên địa bàn, trong thời gian tới, thiết nghĩ cấp ủy, chính quyền các cấp, các ngành cần quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt một số nội dung sau:

Thứ nhất, đẩy nhanh tiến độ và nâng cao chất lượng phát triển nhà ở công nhân, xây dựng hệ thống hạ tầng đồng bộ, thu hút doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực này thông qua các chính sách ưu đãi cụ thể.

Thứ hai, tăng cường hiệu lực, hiệu quả công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát việc thực hiện pháp luật lao động, xử lý nghiêm minh các hành vi vi phạm, đồng thời có cơ chế khuyến khích các doanh nghiệp thực hiện tốt chính sách với người lao động.

Thứ ba, nâng cao chất lượng đào tạo nghề, đào tạo lại, chuyển đổi nghề theo nhu cầu thực tiễn; đẩy mạnh liên kết giữa cơ sở đào tạo và doanh nghiệp để đáp ứng nhu cầu thị trường lao động.

Thứ tư, phát huy vai trò của tổ chức Công đoàn trong đối thoại, thương lượng tập thể, chăm lo toàn diện cho người lao động, tạo dựng môi trường làm việc dân chủ, hài hòa và tiến bộ.

Thực hiện tốt các nội dung trên, sẽ góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của người lao động trong các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh. Là điều kiện đảm bảo cho công nhân yên tâm làm việc, cống hiến và trở thành nguồn lực nội sinh mạnh mẽ, để góp phần xây dựng tỉnh nhà ngày càng phát triển nhanh, bền vững.